شهرستان تفرش دیاری مصفا و خطه ای زیبا از استان مركزی است كه در كنار جاذبه های گردشگری و فرهنگی متعدد به از دیرباز با نام یكی از قطب های نخبه پروری و خاستگاه بزرگان و مشاهیر علمی، سیاسی و فرهنگی ایران شناخته شده است.به گزارش ایرنا، تفرش با آرامشی وصف ناپذیر ، طبیعتی دلچسب و دشت تخورده و اقلیمی كوهستانی و بكر تاریخ و سبقه بلندی در پرورش شخصیت های برجسته دارد كه بسیاری از آنان در ان سوی مرزهای ایران زمین شهرت و اثرگذاری داشته و مجموعه این مسائل ان را به دیاری ارزشمند بدل كرده كه ارزش ها و داشته های آن كمتر شناخته شده اند.
بسیاری تفرش را با نام پروفسور محمود حسابی می شناسند و هرگاه نام این شخصیت بزرگ علمی بیان می شود بیرق تفرش برافراشته می شوداما واقعیت آن است كه پروفسور حسابی تنها یك ستاره تابناك در آسمان افتخارات این شهرستان كوچك اما اثرگذار است.
پروفسور حسابی پدر علم فیزیك نوین ایران شخصیت بزرگ علمی در سال سوم اسفندماه۱۲۸۱ در تهران متولد شد در عمر ۸۹ ساله خود رخدادهای علمی بزرگی را رقم زد كه تا به امروز یاد و نام آن بر سر زبان هاست و در كنار علم فیزیكی عناوینی چون پدر مهندسی نوین ایران، پدر فرهنگستان ایران، پدر علوم نوین ایران را همراه با نام خود یدك می كشد.
این شخصیت علمی اقداماتی همچون انجام نخین نقشه برداری فنی و تخصصی كشور، نخستین راه سازی مدرن و علمی ایران، پایه گذاری دانشسرای عالی و دارالمعلمین عالی، ساخت نخستین رادیو در كشور، راه اندازی تخستین مركز زلزله شناسی بی كشور، راه اندازی اولین رآكتور اتمی سازمان انرژی اتمی كشور، پایه گذاری نخستین بیمارستان خصوصی در ایران، به نام بیمارستان گوهرشاد را به انجام رسانده است و علاوه بر آن صدها خدمات ریز و درشت دیگر در كشور با نام و همت این بزرگمرد به ثبت رسیده است.
تفرش خاستگاه ۲۲ پدر علمی و ۵۰۰ دانشمند و نخبه كشور است كه هر یك نقشی بی بدیل در روند وآبادانی ایران داشته اند و پرچم علم و ادب ایران زمین با نام و فعالیت آنان گره خورده است.
كارشناسی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان تفرش به ایرنا گفت: تفرش یكی از معدود شهرستان های ایران است كه نام شخصیت های بزرگی را در تاریخ كشور برای خود ثبت كرده و چنین افتخاری با تنوع نخبگان و زمینه های علكی كمار به صورت یكجا در كشور به شهر یا دیاری اختصاص یافته است
سید مجتبی حیدری تصریح كرد: در كنار پروفسور حسابی كه از سرآمدان علمی شهرستان تفرش و ایران به شمار می رود می توان شخصیت هایی چون استاد عباس سحاب به عنوان پدر علم جغرافیا و بنیانگذار دانش نقشه‌نگاری به شیوهٔ نوین در ایران نام برد.
این نخبه علمی در دی ماه سال ۱۳۰۰ در روستای فم تفرش متولد شد و در عمر ۷۹ ساله خود خدمات علمی بسیاری را تقدیم كشور كرد كه بنیانگذاری مؤسسه جغرافیایی و كارتوگرافی سحاب و كتابخانهٔ جغرافیایی سحاب را می توان از جمله این خدمات دانست.
وی افزود: از دیگر شخصیت های علمی می توان به عیسی بهنام اشاره كرد كه در سال ۱۲۸۵ متولد شد و عنوان پایه گذار موزه مردم‌شناسی تهران است و در علم باستان شناسی و هنر ایرانی از چهره‌های جهانی برجسته و بنام به شمار می رود.
حیدری، ابوالقاسم بهرامی را از دیگر رجال علمی تفرش دانست و گفت: این شخصیت در سال ۱۲۷۳ متولد شد و با تلاش های فراوان لقب پدر میكروب شناسی ایران را به خود اختصاص داده است و در عمر ۵۶ ساله خود خدمات علمی شاخصی را به انجام رساند.
این محقق بیان كرد: عنوان پدر پیوند مغزاستخوان ایران به اردشیر قوام زاده اختصاص دارد كه در سال ۱۳۱۹ در تفرش متولد شد و در حال حاضر نیز به عنوان عضو هیات علمی و استاد گروه داخلی در بخش خون و آنكولوژی بیمارستان شریعتی خدمات پزشكی خود را ارائه می كند.
وی تصریح كرد: احمدپارسا پدر علم گیاه شناسی نوین، سید عبدالحسین میرسپاسی پدر علم روانشناسی، دكتر حسام الدین خرمی پدر گنجینه اسناد تاریخی و مكتوب معاصر ایران، جواد حاجیان پدر علم زمین شناسی ایران، میرزا اسماعیل خان لشكر نویس تفرشی معروف به دبیر پدر علم انساب ایران(نسبت شناسی) و محمد قوامی صاحب نخستین مدرك دكترای برق در ایران از جمله رجال علمی تفرش هستند كه هر كدام در حیطه كاری خود اتفاقات بزرگ علمی را منجر شده اند.
حیدری اظهار كرد: در كنار پدران علمی شخصیت های علمی دیگر نیز از این خطه سربرآورده اند كه می توان به پروانه وثوق مادر درمان سرطان در ایران، دكتر مریم میرهادی نخستین زن دندانپزشك ایران، سمیرا حجازی از نوابغ جراحی در آلمان و محمد رحیمی ترخورانی نابغه ریاضی اشاره كرد كه در كنار شهرت داخلی همتراز و در مراوده با شخصیت های جهانی بوده اند.
وی عنوان كرد: مرتضی مشفق كاظمی كه به عنوان پدر علم رمان نویسی ایران شهره است نیز از دیگر فرهیختگان پرورش یافته دیار تفرش است، این شخصیت ادبی در سال ۱۲۸۱ متولد شد و با وجود آنكه مناصب سیاسی همچون وزیرمختار ایران در سوریه و سفیر ایران در هند را تجربه كرد اما نویسندگی را ادامه داد و رمان تهران مخوف وی نخستین رمان اجتماعی فارسی قلمداد می شود.
كارشناس میراث فرهنگی تفرش توضیح داد: نیره سعیدی نخستین زن ایرانی دریافت كننده جایزه ادبی یونسكو و اصالتا تفرشی است كه برای ترجمه آثار لافونتن شاعر فرانسوی به عنوان قصه‌های لافونتن این جایزه را در یافت كرد، همچنین برای مدتی مدیریت مجله بانو به عنوان تنها مجله تخصصی بانوان در تهران را دنبال كرد.
وی، محمد تقی صالحی، میرزا سید احمد تفرشی، مرتضی سیفی سمیع تفرشی را از دیگر شخصیت های ادبی شهرستان تفرش عنوان كرد.
حیدری با اشاره به هنر خیز بودن خطه تفرش گفت: این سرزمین هنرمندان بسیاری را به كشور تقدیم كرده است كه شاخص ترین آن استاد علی حاتمی پدر سینمای تاریخی ایران است كه در سال ۱۳۲۳ در تفرش متولد شد و در طول عمری هنری و كاری خود آثار فاخر همچون هزار دستان، مادر، ستارخان، كمال الملك را با دیالوگ های ماندگار را خلق كرد و در سال ۱۳۷۵ به دلیل ابتلا به بیماری سرطان از دنیا رفت.
وی اضافه كرد: علی مصفا، لیلا حاتمی، آزیتا حاجیان، نیكی كریمی، فرامرز قریبیان، مهرانه مهین ترابی و تورج معین از جمله هنرمندان عرصه سینما و تئاتر هستند كه از خطه تفرش سربرآورده اند و هركدام كارنامه هنری ویژه ای از خود به جای گذاشته اند.
حیدری بیان كرد: تفرش موسیقدانان بسیاری را نیز پرورش داده است به طوریكه كه عبدالله دوامی موسیقدان حسین علی نكیسا استاد آواز ایران، علی اكبر امینی آهنگساز و حسین سرشار نخستین خواننده اپرای ایرانی در جهان از جمله هنرمندان موسیقی هستند كه نام تفرش را در بلندای موسیقی كشور قرار داده اند و در كنار موسیقدانات شعرای شاخصی همچون طاهر تفرشی و قدسی تفرشی مربوط به قرن دهم هجری، میرعبدالغنی تفرشی شاعر عصر صفوی، میرزا صادق هجری تفرشی در دوره افشاریه، میرزا اسماعیل خان تفرشی در دوره قاجار و فروغ فرخ زاد در عصر معاصر در گنجینه هنری تفرش می درخشند.
وی، علی منظوری، عباس منظوری، عبدالحسین صفای تفرشی را از جمله خطاطان به نام كشور دانست و گفت: محمد بهرامی بنیانگذار نخستین كارگری نقاشی در ایران است كه نسبت به شهرستان تفرش باز می گردد همچنین ولی الله ترابی مرشد نقالان ایران برخاسته از تفرش است كه شهرتی جهانی دارد.
كارشناس میراث فرهنگی تفرش بیان كرد: اسماعیل میرفخرایی اولین مجری تلویزیون ایران است كه پرورش یافته تفرش و متعلق به خاندان میرفخرایی است و استاد سید محمد میرشكرایی نیز استاد مردم شناسی ایران كه آیین نوروزگان را به ثبت جهانی رساند از بزرگان تفرش است.
حیدری گفت: تفرش رجال سیاسی هنری و فرهنگی بسیاری را نیز در طول تاریخ ایران داشته است كه می توان به ضیاالملك تقی تفرشی وزیر ناصرالدین شاه، میرزا عباس خان سمیع تفرشی وزیر امورخارجه و مسئول امور مالی تهران در دوره قاجار، عباس علی تفرشی خطاط عصر ناصری، میرزا موسی مستوفی تفرشی معاونت حكومت تهران در دوره قاجار، هدایت الله تفرشی ریاست كل دارای ارتش در زمان فتحعلی شاه قاجار، شرف الدین علی تفرشی نخست وزیر تفرشی در زمان سلطنت خوارزمشاهیان اشاره كرد.
سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تفرش تصریح كرد: معرفی اصولی مهد مفاخر ایران نیاز به همراهی دستگاه های فرهنگی و رسانه ها دارد.